Terugsippen

We schrijven december 2005. Ons uitzicht bestond uit bouwhekken en dito vakkers. Dit buurtje was voor ongeveer een kwart gebouwd en werd omringd door vele hectares braakliggend terrein. Om naar de 'tijdelijke' nood-AH te gaan, ploegde ik me met de kinderwagen door hobbelige harde modder met de nodige bergen en dalen. Ik probeerde onderweg niet aangereden te worden door tractoren, shovels en bulldozers. Zo ongeveer op twee derde van deze vrijwel dagelijks ontbering, begon de bewoonde wereld weer. Ik kende niemand. En niemand kwam langs, want geen openbaar vervoer, niet zichtbaar op de TomTom, ver, ingewikkeld... De luttele keer dat iemand zich mijn kant op waagde, verdwaalde deze persoon steevast urenlang. Wilde deze zelfde persoon mij bij hoge uitzondering nogmaals bezoeken, dan herhaalde dit ritueel zich. Want bekende wegen waren afgesloten, omleidingen hap-snap aangelegd en nieuwe tijdelijke wegen leidden wel heel erg vreemd om in de volle donkerte. Ook naar het werk fietsen was een avontuur. Ik herinner me een periode dat ik honderden meters tussen enorme zandhopen in het niks moest fietsen, op de terugweg in de duisternis. Datzelfde zand liepen we tot ongeveer najaar 2006 met kilo's naar binnen, zodat de stofzuiger en de stofzuigende overuren draaiden. Destijds bestudeerde ik plannen en planningen over ons stadsdeel nog en nam deze serieus. Ik verheugde me op het winkelcentrum Terwijde, op Leidsche Rijn-centrum en was bang voor de Belle van Zuylen-toren. Ik had verwacht dat ik zo tegen 2012 in een moderne, grootstedelijke omgeving zou wonen, vol voorzieningen en bijkomende drukte. In plaats daarvan is Terwijde een dorp vol stadse mensen. En eigenlijk vind ik dat veel leuker. Alleen de kroeg en het jeugdhonk ontbreken nog.

Wat we willen

Het Informatiecentrum Leidsche Rijn houdt binnenkort op te bestaan. Blijkbaar valt er niets of niemand meer te informeren. Het pand wordt verkocht en als bewoners hebben we iets te zeggen over de nieuwe bestemming. Hoera, inspraak! Nou ja, een beetje dan toch.
In de eerste verkoopronde was een religieuze voorziening een randvoorwaarde, maar volgens de brief van het wijkbureau kwam er slechts één ongeldige bieding (die kennelijk toch het vermelden waard is). Dus nu mag het ook iets anders worden. Ruimte voor kleinschalige bedrijven en kantoren bijvoorbeeld of voor dienstverlening, speel- , sport en recreatieve voorzieningen, horeca of woonruimte.
Tja, ik zou zeggen: dat hebben we allemaal al! Met uitzondering misschien van de horeca en de recreatieve voorziening. Eigenlijk blijft van de hele brief met het onderwerp 'Bewonerswensen pand Informatiecentrum Leidsche Rijn' vooral hangen wat staat onder het kopje 'Wat kan niet?'. Daar staat dus precies wat we nodig hebben: een bioscoop, discotheek en detailhandel. Maar dat mag niet, want daarvoor zijn andere gebieden in Leidsche Rijn aangewezen. En dat zijn de gebieden waarvan de ontwikkeling al lang op zich laat wachten.

Kunnen we die starre regeltjes in de tussentijd niet een beetje ombuigen zodat een tijdelijk winkelcentrum met brasserie, bioscoop, discotheek en -vooruit- een recreatieve voorziening mogelijk wordt? Dat zou pas echt een positieve impuls zijn voor Terwijde, want je zou hier kunnen sterven van verveling. Het aantal inwoners is in de vijf jaar dat ik hier woon minstens verdubbeld en nog steeds bestaat het centrum van de wijk uit braakliggend terrein en één winkel. En de markt ja, maar dat doekje voor het bloeden was al snel doorweekt.

Sint Maarten

Daar sta ik dan in mijn nieuwbouwkeuken. Door het raam kijk ik naar de grijze lucht, het keurige plantsoen en de nette huizenrijen. Ik veeg wat stof weg en voel me schuldig dat ik niet aandachtig luister. Aan de telefoon is een mevrouw van Amnesty International. Wat ze vertelt lijkt over een andere planeet te gaan, zo ver is het van mijn werkelijkheid verwijderd. Over de opstanden in Afrika waar steeds vaker met geweld tegen opgetreden wordt. Over de situatie in Syrie waar martlingen en mishandelingen zelfs in de ziekenhuizen plaatsvinden. Hoe klein zijn mijn problemen van rondslingerend speelgoed en de zoveelste omrijroute door nieuwbouwland. Hoe zorgeloos is mijn bestaan, waarin vandaag de lastigste opdracht is het afstemmen van avondeten, sinterklaasjournaal en lampionnenoptocht.
Vreemd hoe zo'n telefoontje je uit je apatische alledaagsheid kan lostrekken. De grauwe, saaie nieuwbouwwijk verandert prompt in een paradijs. Ik zou er een deel van willen weggeven.

Rijk worden in Terwijde

Als een fata morgana duikt het Winkelcentrum Terwijde regelmatig op in de buitenwijk van mijn bewustzijn. Dagelijks passeer minimaal twee keer ik het braakliggend terrein waar het moet komen. Een weelderige groene oase is dat intussen, waar veldbloemen en grassen ongestoord van de ruimte genieten. In de brievenbus duikt het winkelcentrum ook regelmatig op. De gemeente stuurt dan een brief over de voortgang, of -meestal - het gebrek daaraan. Voorzichtig voorspellen ze soms een opleveringsdatum. Een beetje zoals een horoscoop die het grote geluk belooft, waarvan je weet dat het niet waar is, maar stel dat..!
Persoonlijk ben ik tot de conclusie gekomen dat de uitstel van het winkelcentrum een zegen is. Volgens de oorspronkelijke plannen zou het in 2008 gerealiseerd worden. Het is nu 2011. Dat betekent drie à vier jaar niet winkelen. Hoeveel onnodige aankopen van eten, drinken, leesvoer, kleding en andere betekenisloze spullen zou me dat bespaard hebben? Stel dat je elke week zonder concreet doel zomaar een rondje door het winkelcentrum loopt. Dan geef je toch al snel een tientje uit. Maal zeg 175 weken is 1750 euro. In the pocket!
Vanaf vrijdag heeft Terwijde een weekmarkt. Gezellig! Vroeger was op de markt je gulden een daalder waard. Als dat ook voor de euro opgaat, loopt mijn winst op tot ruim 4000 euro! Ik ben dus bij voorbaat al een enorme fan van de markt in Terwijde. En dan heb ik de gratis stroopwafels nog niet eens genoemd.

Leidsche Rijn wordt veiliger

Het gaat steeds beter met de veiligheid in Leidsche Rijn. Burgemeester en politie zitten er bovenop en nemen geen enkel risico meer. En dat werpt vruchten af. Bewoners geven aan zonder angst door de wijk te fietsen en 's nachts rustig te slapen. De nieuwe maatregelen om ongewenste sujetten te weren uit Leidsche Rijn lijken vooralsnog effectief.
Eerdere wegblokkades bleken onvoldoende en ook de brede slotgrachten rondom delen van de wijk faalden. Daarom is nu gekozen voor een gecombineerde maatregel: achter het betonnen roadblock komt een muur met daarachter een waterbarrière, een stukje niemandsland en een hekwerk. Zonodig kan er nog prikkeldraad en een paspoortcontrole worden toegevoegd.

Wishfull naming

Vandaag was ik in de Bosspeeltuin te Leidsche Rijn. Mijn kind speelt er heerlijk, net als alle andere. Niks op aan te merken. Maar een bos? Die paar babyboompjes in het omringende park kunnen deze benaming in de verste verte niet dragen. Maar een beetje wishful thinking kan natuurlijk geen kwaad. Als we het allemaal consequent bos gaan noemen, dan gaan we het vast zo beleven en wie weet groeien de bomen dan ook sneller. Misschien gaat deze vlieger ook wel op voor het Leidsche Rijn Centrum. Als we op alle borden vast consequent de weg wijzen naar dit utopia, wordt het misschien ooit wel gebouwd.

Rust en avontuur in hartje Nederland

Verscholen tussen snelwegen, industrieterreinen en kantoorcomplexen ligt paradijs in wording Leidsche Rijn. Het gebied is nog vrijwel onontdekt door toeristen, en nog volop in ontwikkeling. Dit maakt Leidsche Rijn, gelegen in het hart van ons land, tot een ideale vakantiebestemming voor de avontuurlijken onder u die behoefte hebben aan veiligheid. Het gebied is rijk aan bijzondere, diverse architectuur, u vindt er speeltoestellen op de meest onverwachte plekken en tal van bouwterreinen in diverse stadia van voltooiing. Geen dag is tijdens uw verblijf hetzelfde: u treft gegarandeerd wegversperringen en omleidingen aan die u gisteren nog niet had zien aankomen. Tegelijkertijd biedt dit onverwacht landelijke stadsdeel de veilige kaders en zekerheid van moderne burgerlijkheid. Bovendien kunt u hier nog getuige zijn van de uitzinnige vreugde van inheemsen als er een winkel of een theehuis wordt geopend of als er een sport- of cultuurevenement plaatsvindt. Dit is uniek voor ons land. Telt u daarbij de zeer bijzondere aangelegde natuur en recreatie op, met verrassende elementen als rokende schoorstenen en files in de directe nabijheid, en u weet dat ook u een minstens een midweekje Leidsche Rijn zal boeken. Nu in de aanbieding: zolderkamers met of zonder hennepplantage voor slechts 30 euro per nacht. De eerste vijftig boekers maken kans op een recente plattegrond en speciale updates voor de TomTom.

Leef is leeg

Vrijwel iedere Leidsche Rijner beklaagt zich over het gebrek aan voorzieningen in de buitenwijk. Ikzelf woon op een steenworp afstand van het even prestigieuze als omvangrijke winkelcentrum The Wall - die rooie golf aan de A2 - en ook ik zeur wel eens. 65.000 vierkante meter aan mega-winkels, en nul producten te koop die je van de dagelijkse gang naar de nood-Albert Heijn ontslaan. Computers, speelgoed, verf, dure sportkleding en tv's in overvloed, maar een tube tandpasta of een halfje wit zijn onvindbaar. Maarrrrr.... er ligt weer een aantal hectare winkelruimte braak. De woontrends van Leef zijn vertrokken. Uit representatief onderzoek blijkt dat een overgrote meerderheid van de omwonenden daar graag een mega-Hema ziet. Of een Hema, een toko, een Kruidvat, een stuk of wat leuke boetiekjes, een groenteboer, een bakker, een ambachtelijke bio-slager, een kado-winkeltje, een slijterij, een bruidswinkel, een winkel met streekproducten, een tattoo-shop, een schoenenwinkel en een paar supermarkten.

Meer info over the wall

Zwart schaap met gouden jasje

De gekste plek van Leidsche Rijn is zonder twijfel Rood|Noot, een oude, monumentale boerderij midden in een woestijn van asfalt. Links en rechts slingeren wegen en fietspaden om het erf, schapen en paarden huppelen in de wei en de kippen scharrelen. En er is een cultureel programma, met beeldende kunst, literatuur, muziek en theater. Vanmiddag was de opening van Stalles, dat de komende maand elk weekend te zien is. In verschillende ruimtes duiken binnen en buiten kunstwerken op.
Door een kijkgat in de staldeur zie je een wonderlijk schouwspel van zelfstandig spelende strijkinstrumenten. In de boerderij laat een filmpje van Siarhei Tserasiuk zien hoe de locatie van Rood|Noot nog vreemder zal worden als de stad verder oprukt. Lot Hulshof maakte een rad van fortuin waarin een mensfiguur hopeloos naar beneden blijft vallen, zonder enige controle over zijn bestaan.
Nog leuker vond ik het werk van Torfi Gunnarsson die onderzoek doet naar de kudde schapen van de boerderij. Daarin zit een zwart schaap. Gedraagt die zich anders dan de rest? vroeg Torfi zich af. Hij maakte er een filmpje over. En hij probeert de situatie te beïnvloeden door het schaap een (diervriendelijke) witte trui aan te trekken. Torfi zelf had een goud/zwart sportjasje van Gsus aan en we fantaseerden even hoe ubercool het zwarte schaap daarin zou zijn.
Van kuddegedrag is overigens in Rood|Noot zeker geen sprake. Het programma is origineel en de Utrechtse kunst- en cultuurkudde heeft de juiste afslag kennelijk nog niet kunnen vinden.

Costa del Vinex

Schiphol, 20 november 2018
Zo, ik laat Nederland weer een paar maanden achter me. De eerste sneeuw is voorspeld, en dan pak ik zoals ieder jaar mijn biezen en verkas ik naar de Costa del Luz. En ik ben niet de enige uit Leidsche Rijn die overwintert in Spanje: tussen de gepensioneerde landgenoten tref ik steeds vaker jonge mede-Vinexianen. Zelf besloot ik in de barre winter 2010-2011 dat het zo niet langer kon. Het was een dagelijks gevecht om mijn dochter op school te krijgen. Er gingen weken voorbij dat ik de volledige route moest lopen en we beiden meerdere keren per dag onderuit gingen. Naar kantoor gaan zat er nauwelijks in, boodschappen konden niet eens meer bezorgd worden... En geen binnen-activiteit, winkel, of gestrooide weg in de verre omtrek te bekennen. Ons 'stadsdeel' was volledig van de stad afgesloten. Toen de sneeuw begon te smelten, duurde het alsnog weken voor we fatsoenlijk konden fietsen en de speeltuin -principieel zonder afwatering- bleef nog tijden een modderpoel.

Dus regelde ik met mijn baas dat ik drie maanden per jaar vanuit Spanje kan werken. Internationale basisschool erbij en we waren er klaar voor. Heerlijk! Ons huis in Leidsche Rijn verhuren we aan een paar buitenlandse studenten die het Hollandsche leven ten volle willen ervaren. En als de lente doorzet, komen we met veel plezier terug in onze kneuterbuurt. Lekker het voortuintje aanharken terwijl de kinderen schommelen.

samen naar de sauna

Twee berichten in de Leidsche Rijn Nieuwsbrief zijn aanleiding voor wonderlijke visioenen. Op het zuidelijke deel van bedrijventerrein de Wetering komen allerlei instellingen die met gezondheid te maken hebben. Het ziekenhuis is in aanbouw, apotheek Mediq heeft er een kantoor en er zit al een bedrijf dat gespecialiseerd is in de projectontwikkeling van ziekenhuizen e.d.. Het hele gebied wordt een zorgboulevard. Dat wist ik al en dat lijkt me ook heel gezond zo net naast de snelweg.

Wat ik niet wist is dat er ook een specialistische dierenkliniek komt. Naast de Achmea Health & Spa Center Utrecht, 'een complex van 2.600 m2 voor fitness, fysiotherapie en voor ontspanning in de Spa- en saunaruimten'. Beide gaan eind dit jaar al open! Ik heb nog geen huisdier maar zie mezelf toch op een kille en grijze middag in november al naar de zorgboulevard wandelen met een gestreste chiuaua of overspannen asielkat om even bij te komen.

Uit in Leidsche Rijn

Het is zo'n typische zaterdag. Opstaan, kranten lezen, rondhangen, boodschappen doen, klusje hier en daar. Na een rondje door winkelcentrum Terwijde strijken we eind van de middag neer bij het theehuis in het park. Hèhè, tijd voor een roseetje. Of twee. Ik heb zo het gevoel dat het er ook drie kunnen worden. Leidsche Rijn is net een dorp en met twee kinderen op de basisschool ken je sowieso bijna iedereen. De jongens hangen ergens in een klimrek en er schuiven steeds meer buren en kennissen aan.
Gessellug! Kom erbij. Een paar uur later verhuizen we naar het centrum voor een hapje. Alle kinderen kunnen mee want in Leidsche Rijn is altijd en overal een ballenbak of speeltuin in de buurt. Chaos is gezellig. Na het eten is het tijd om de kinderen naar bed te brengen en even bij te komen op de bank met een kopje koffie. Over een paar uurtjes ga ik eens kijken wat ik vanavond aan ga trekken en me voorbereiden op het nachtleven. Elke week weer een moeilijke keuze. Wordt het de drive-in-disco op het parkeerdak van The Wall of een undergroundfeest in de A2 tunnel? Afterparty in de gloednieuwe buurtkroeg Bar El Ar. En morgen lekker chillen in paviljoen Zeezicht op Terwijde Beach.
Zin in.

Leidsche Lijn: over de streep en de lantaarns

We schrijven 24 januari 2017. Het is een drukte van belang bij de persconferentie in informatiecentrum Leidsche Rijn. De burgemeester neemt het woord en heet de aanwezigen welkom. Dan schraapt ze haar keel. Het voltallige publiek is meteen stil. "We stoppen ermee," begint ze haar verklaring. "We geven de half-bouwrijpe gronden terug aan de natuur. We halen de hekken weg, ruimen de betonblokken op, doneren de zandhopen aan de Drunense Duinen en vegen de boel aan. We zetten een streep door alle vertraagde bouwprojecten." Er welt rumoer op in de zaal. Een door de wol geverfde journalist, zelf woonachtig in de buitenwijk, roept uiteindelijk boven zijn collega's uit: "Betekent dat dat u Leidsche Rijn stillegt?" "Integendeel: nu we alle obstakels opruimen, kunnen Leidsche Rijners zich makkelijker dan ooit verplaatsen. Bovendien laten we de wegen voortaan liggen zoals ze liggen, wat verdwalen en frustraties tegengaat," antwoordt de burgermoeder. Dan laat ze - precies als geadviseerd - een stilte vallen. "En ik beloof u allen plechtig dat de straatverlichting straks overal in dit prachtige stadsdeel zal branden als het donker is."

Let op: dit toekomstbeeld berust niet op feiten en is volledig verzonnen.

winkelhart?

Wat kan er nou leuker zijn dan een uurtje winkelen op zaterdagmiddag? En dat kan nu ook in de buitenwijk! In Winkelcentrum Vleuterweide krijg je voor het eerst het gevoel dat Leidsche Rijn op een stad lijkt. Geen metropool, maar iets als Den Bosch ofzo. Het ziet er goed uit met afwisselende bebouwing, het is druk (alle pashokjes vol!) en we kunnen zelfs kiezen waar we wat gaan drinken. Vanuit het café zie ik de kade waar je in de zomer aan het water kunt gaan zitten en genieten van het uitzicht. Of liever kunt fantaseren over hoe het uitzicht zal worden. Want precies hier houdt het centrum van Vleuterweide op. Het winkelcentrum is af en daarnaast gaat de leegte gewoon verder. Braakliggend terrein, bouwketen en kranen, bergen met zand, hekken, versperringen. En om vijf over vijf is het centrum plots akelig leeg. Het doet me denken aan de film de Truman Show; je waant je in een perfect wereldje maar ergens klopt er iets niet. Het is een fata morgana midden in de woestijn. Het nieuwe winkelhart klopt maar de borstkas ligt nog open. Of de patiënt het haalt is niet zeker.

Bouw uw eigen droomkubus

"Het is begonnen met de kijkdoos. Toen ik die moest maken, dacht ik al: dit kan beter. Mijn kastanjes, herfstbladeren en mosjes kwamen niet tot hun recht in die langwerpige schoenendoos. Heel frustrerend vond ik dat als kind. Mijn juf vond het een prachtexemplaar, maar ik bleef ontevreden. In de brugklas vond ik rust dankzij de wiskundelessen. Ik ontdekte de kubus: het was liefde op het eerste gezicht. De gelijkheid van lengte, breedte en hoogte voelden als thuis. Je kunt er alle kanten mee op: tekenen, stapelen, figuurzagen, plakken. Ik denk dat ik in de loop der tijd honderden kubussen heb gemaakt. De mooiste heb ik nu nog. Die staan in een vitrinekast van 1.20 bij 1.20 bij 1.20. Heeft mijn vriend gemaakt. We wonen nu nog in de boerderij van zijn opa, maar we zijn er dood-ongelukkig. Wat een chaos qua vormen! Gelukkig gaat over een paar maanden de eerste paal in de grond van onze droomkubus. De maquette hebben we al jaren naast de vitrinekast staan, klaar om te bouwen. En nu is er dan eindelijk een plek waar die droom werkelijkheid gaat worden. Er komt een heel eiland vol met kubuswoningen! In Leidsche Rijn. Ik ken die streek verder niet, maar ik heb begrepen dat het precies in het midden van het land ligt. Helemaal fantastisch..."